در پاسخ به نگرانیهای فزاینده درباره تأثیر بیش از حد و ناعادلانهی تجهیزات تیراندازی بر عملکرد ورزشکاران، فدراسیون جهانی تیراندازی (ISSF) در تابستان ۲۰۲۵ گام مهمی در مسیر اصلاح برداشت. این اقدامات در دو قالب موازی پیگیری میشوند: نخست، ارسال نامهای رسمی به فدراسیونهای عضو و شرکای صنعتی با هدف معرفی اصلاحات پیشنهادی و دوم، برگزاری یک کارگاه تخصصی در تاریخ ۷ ژوئن ۲۰۲۵ در شهر مونیخ آلمان، با حضور نمایندگان کمیته فنی، ورزشکاران و کارشناسان صنعت تجهیزات تیراندازی.
آغاز بازنگری جدی در لباسهای تیراندازی؛ فدراسیون جهانی به دنبال مقابله با دوپینگ فنی
در هر دو مسیر، تمرکز اصلی ISSF بر محدودسازی تأثیر فنی لباسهای تیراندازی—به ویژه کت، شلوار و کفشهایی با ساختارهای سفت و ضخیم—بوده است که به باور بسیاری، رقابت را به سمت نوعی «دوپینگ فنی» سوق دادهاند. این روند نه تنها عدالت رقابت را زیر سؤال برده، بلکه بار مالی سنگینی به دوش ورزشکاران گذاشته و تصویر عمومی رشتهی تفنگ در سطح المپیک را خدشهدار کرده است.
پیتر آندرهیل، مدیر ورزشی ISSF، در ابتدای نشست مونیخ اعلام کرد که این اصلاحات به پشتوانهی مطالعات میدانی، آزمایشهای دقیق و توصیهی کمیتههای تخصصی فدراسیون مطرح شدهاند. گرچه هنوز این موارد نهایی نشدهاند، اما از حمایت قوی درون فدراسیون برخوردار هستند و انتظار میرود در صورت تصویب، از ابتدای سال ۲۰۲۶ اجرایی شوند.
نکته مهم اینکه ISSF قصد دارد تا حد امکان از تحمیل هزینههای اضافی به ورزشکاران جلوگیری کند. چنانچه لباسهای موجود با استانداردهای جدید سازگار باشند، قابل استفاده خواهند بود. در غیر این صورت، اصلاحات فنی مشخصی مورد نیاز است که آموزش آن از طریق ویدیویی رسمی در یوتیوب در دستور کار قرار گرفته است. در انتهای این فرایند، مقرر شده است که پیام رسمی و روشنگرانهای به جامعه جهانی تیراندازی ارسال شود تا دلایل فنی، اخلاقی و راهبردی این تغییرات بهصورت شفاف تشریح شود.
در ادامه، شرح دقیق و مرحله به مرحلهی موارد مطرح شده در کارگاه مونیخ را میخوانید؛ مواردی که مستقیماً شیوهی تولید و استفاده از لباسهای تیراندازی با تفنگ را دستخوش تغییر خواهند کرد.
روش آزمایش
لباسها و کفشهای تولیدشده توسط برندهای مختلف بررسی و آزمایش شدند. برای این آزمایشها، از قوانین فعلی ISSF و تلورانسهای تعریفشده در این قوانین استفاده شد. هر قطعه لباس در سه وضعیت مختلف مورد ارزیابی قرار گرفت:
- حالت اول: کاملاً نو، بلافاصله پس از خارج شدن از بستهبندی خرید
- حالت دوم: پس از برش دادن به ضخامت تک لایه در بخشهای مناسب
- حالت سوم: پس از شبیهسازی شرایط استفادهشده یا «گرمشده» (برای مثال شرایط پس از مسابقه جهت بازرسی مجدد)
هدف و نتیجه این یادداشتها
یادداشتهای این گزارش، خلاصهای کلی از فعالیتهای کارگاه، مباحث کلیدی، اقدامات انجامشده و تصمیمات اتخاذشده را ارائه میدهند. بیان دقیقتر مفاد و جملات مربوط به قوانین ISSF سال ۲۰۲۶ در آینده ارائه خواهد شد؛ همچنین توضیحات فنی و راهنماهای تکمیلی نیز پیش از شروع فصل ۲۰۲۶ منتشر میشوند.
پیشزمینه
تمام افراد حاضر در کارگاه از وضعیت فعلی آگاه بودند؛ وضعیتی که در آن، لباسها و کفشهای تیراندازی روزبهروز سختتر و سفتتر شدهاند و این موضوع تأثیر فزایندهای بر عملکرد ورزشکاران گذاشته است. رئیس جلسه و مدیر ورزشی ISSF تأکید کردند که برای مقابله با این مسئله، یک برنامهی دو مرحلهای مورد نیاز است:
- مرحله اول (۲۰۲۶ تا ۲۰۲۸): اعمال اقدامات اولیه برای کاهش تأثیر فعلی لباسها بر عملکرد ورزشکاران
- مرحله دوم (از ۲۰۲۹ به بعد): بازبینی پس از المپیک لسآنجلس ۲۰۲۸، با امکان اعمال مقررات سختگیرانهتر در صورت لزوم (پس از تحلیل دقیق و فراهمکردن زمان کافی برای سازگاری صنعت و ورزشکاران)
در حال حاضر، سه نگرانی اصلی مطرح است:
الف. عملکرد
امتیازات ورزشکاران به سقف توانایی فنی رسیده و به دلیل محدودیتهای تکنیکی، دیگر امکان افزایش دقت هدفگذاری و امتیازدهی وجود ندارد. بنابراین تنها راه حل، کاهش تأثیر لباس بر عملکرد است تا فضای رقابت سالمتر باقی بماند.
ب. هزینهها
هزینههای خرید این نوع لباسها، هم برای تیمهای ملی و هم برای ورزشکاران در سطوح پایینتر که قصد پیشرفت دارند، به شدت نگرانکننده شده است. این موضوع به مانعی جدی برای رشد ورزش تیراندازی تبدیل شده و در صورت تداوم، میتواند اعتبار ISSF را زیر سؤال ببرد.
ج. تصویر ورزش تیراندازی
تصویر کلی رشته تیراندازی در حال لطمه دیدن است؛ موضوعی که نه تنها مورد توجه رهبران ISSF قرار گرفته، بلکه در سطوح بالای کمیته بینالمللی المپیک (IOC) نیز مطرح شده است. در حال حاضر، برخی از ورزشکاران به دلیل طراحی خشک و غیرطبیعی لباسها، حتی قادر به راه رفتن طبیعی نیستند و ظاهری شبیه زرهپوشها دارند که این موضوع میتواند وجههی عمومی این ورزش را تخریب کند.
ژاکتهای تفنگ
پس از آزمایش تمام ژاکتها، موارد زیر مورد توافق قرار گرفت و برای اجرا پیشنهاد شد:
الف. سفتی (Stiffness)
استفاده از پارچهی دوبل (دو لایه) در ناحیه شانه تا پایهی شانهی پایینی حفظ شود تا هم محافظت لازم انجام شود و هم نگه داشتن و تکیه دادن سلاح در حالت نشانهگیری راحتتر و ایمنتر باشد.
بخشهای مربوط به آستینها به شکل فعلی باقی بماند و نیاز به تغییر یا قانون جدید ندارد.
باقی قسمتهای ژاکت باید تنها از یک لایه تشکیل شده باشند.
میزان تحمل (tolerance) برای آزمایش سفتی لباسها به شرح زیر تعیین شد:
نواحی دو لایه: فرو رفتگی ۳.۰ میلیمتر در مدت ۳۰ ثانیه
نواحی تکلایه: فرو رفتگی ۳.۰ میلیمتر در مدت ۱۵ ثانیه
توضیح: هرگونه نوار دوزی یا لایه نازک داخلی که برای جلوگیری از تماس لبههای زبر یا دوختها با بدن ورزشکار استفاده میشود، باید از پارچهی نخی یا با وزن سبک باشد و در تست ضخامت و سفتی لحاظ گردد. مدلهای فعلی ژاکت که چنین پوششهایی دارند، مناسب تشخیص داده شدند و تأثیری بر استانداردهای تست ندارند.
ب. دکمهها
برای کاهش تنگی بیش از حد لباس به ویژه در ناحیهی قفسه سینه، میزان مجاز همپوشانی دکمهها از ۷۰ میلیمتر به ۸۰ میلیمتر افزایش یابد.
شلوار تیراندازی (Rifle Trousers)
پس از بررسی و تستهای انجامشده روی تمامی شلوارها، نتایج زیر مورد توافق قرار گرفت و پیشنهاد شد:
استفاده از پارچهی دو لایه (double canvass) در ناحیهی کمر و پشت پایینتنه (lumbar و lower back) تا کمی پایینتر از ناحیهی کشاله ران (crutch) حفظ شود.
برای تعیین دقیق این بخش در هر ورزشکار، هر پای شلوار به صورت طولی تا شده و مجدد تا میشود تا نقطهی مرکزی مشخص گردد. اگر این تا روی پد محافظ زانوی لاستیکی قرار گرفت، خط تفکیک دو لایه و تک لایه باید بالای این پد در نظر گرفته شود.
این طراحی برای محافظت از ناحیهی کمر و مفصل ران در نظر گرفته شده که از مهمترین نواحی از نظر سلامت ورزشکار است.
بخش باقیماندهی پاچه شلوار، از پایین کشاله ران تا انتهای پا، باید تک لایه باشد.
میزان تحمل سفتی (Stiffness Tolerance)
نواحی دو لایه: فرو رفتگی ۳.۰ میلیمتر در ۳۰ ثانیه
نواحی تک لایه: فرو رفتگی ۳.۰ میلیمتر در ۱۵ ثانیه
کفش تیراندازی (Shooting Boots/Shoes)
کفشهای معمول ورزشی که بتوانند از تست انعطافپذیری تجهیزات عبور کنند، در تمام وضعیتهای تیراندازی با تفنگ قابل استفاده خواهند بود.
از این پس، همهی کفشهای تیراندازی با تفنگ باید امکان آزادی کامل در ناحیهی مچ پا (open ankle configuration) را فراهم کنند.
کفشهای تیراندازی بلند که مچ و ساق پای ورزشکار را میپوشانند (High “Rifle” Boots) در هیچ یک از وضعیتهای سهگانه تیراندازی با تفنگ (درازکش، زانو زده، ایستاده) مجاز نخواهند بود.
در صورتی که ورزشکاران مایل به استفاده از کفشهای تخصصی باشند، تنها مدلهای تولید شده به عنوان کفش تپانچه (Pistol boots) برای استفاده در رشتهی تفنگ مجاز هستند؛ چه در حالت درازکش، زانو زده و یا ایستاده.
کفشهای فعلی تفنگ فقط در صورتی قابل استفاده هستند که بخش پوشانندهی مچ پای آنها بریده شده و مچ پا کاملاً نمایان شود. با این کار، عملاً کفش به مدل تپانچه تبدیل خواهد شد.
قوانین فعلی مرتبط با تست سفتی تجهیزات کفش تیراندازی بدون تغییر باقی خواهند ماند.
کف کفش تیراندازی (Shoe Soles)
اگر هر کفش تیراندازی (چه تفنگ و چه پیستول) در مرحله کنترل تجهیزات به دلیل خشکی یا سفتی بیش از حد کف مردود شود، لازم است کف آن کفش به گونهای اصلاح شود که انعطافپذیر بوده و بتواند تست کنترل تجهیزات را با موفقیت پشت سر بگذارد.
این اصلاح نه تنها برای رعایت قوانین، بلکه برای بهبود راه رفتن طبیعی ورزشکار نیز سودمند است تا مانند انسان عادی بتواند حرکت کند و از پدیدهی معروف به «راه رفتن پنگوئنی» جلوگیری شود.
رول زانو و پدهای پشتیبان (Kneeling Rolls and Pad Support)
برای جبران حذف قسمت بالای کفشهای تفنگ (که معمولاً از مچ عبور میکردند)، در وضعیت زانو زده مجاز است از رول زانو با محیط نامحدود استفاده شود.
با این حال، استفاده از رول زانو باید به گونهای باشد که جلوی کفش (ناحیه پنجه) حتماً با زمین تماس داشته باشد.
علاوه بر آن، استفاده از یک پد (با اندازهای که بعداً مشخص خواهد شد) در فاصلهی بین پاشنهی کفش و نشیمنگاه ورزشکار برای کمک به حفظ پایداری، مجاز خواهد بود.
بازرسیهای مجدد (Re-Checks)
در آینده، بازبینی دوبارهی لباسهای تیراندازی پس از رقابتها باید با دقت و سختگیری بیشتری انجام شود.
از آنجا که در حال حاضر مدت زمان تستها و حدود مجاز انعطافپذیری نسبت به گذشته کمی تسهیل شدهاند، زمان کافی برای انجام این بازبینیها پس از دور مقدماتی در اختیار داوران خواهد بود.
نحوه ارائهی ورزشکاران (Presentation)
علاوه بر تغییرات فنی و فیزیکی که قرار است اجرا شوند، داوران و ناظران باید قوانین موجود را با سختگیری بیشتری اجرا کنند. تنها از طریق این رویکرد دوگانه است که میتوان تغییری معنادار در رفتار ورزشکاران حین معرفی رسمی یا حرکت روی صحنهی مسابقه ایجاد کرد.
در مراحل ابتدایی اجرای این قوانین، استفادهی مکرر از کارت زرد برای راه رفتن غیرطبیعی (موسوم به راه رفتن پنگوئنی) در فینالها، به ویژه هنگام معرفی ورزشکاران، ممکن است ضروری و اجتنابناپذیر باشد.
مهر و برچسبهای جدید تجهیزات (New Seals)
از ابتدای فصل ۲۰۲۶، برای اجرای این الزامات جدید، نیاز به برچسبهای کنترلی تازه و کارتهای زرد جدید خواهد بود. این برچسبها اکنون شامل کفشها نیز خواهند شد. برچسبهای فعلی لباس ورزشکاران تا پایان سال ۲۰۲۵ معتبر هستند و پس از آن منسوخ میشوند.
چقدر این مطلب برای شما مفید بود؟
بر روی ستارهها کلیک کنید تا به آن امتیاز دهید!
میانگین امتیاز این مطلب 3.8 / 5. تعداد آرا: 4
تا الان امتیازی ثبت نشده! اولین نفری باشید که به این پست امتیاز میدهید.